Ajuju nke SARS-CoV-2 na-ebutekarị site na ụmụ irighiri mmiri ma ọ bụ ikuku ikuku bụ nnukwu arụmụka. Anyị chọrọ ịkọwa esemokwu a site na nyocha akụkọ ihe mere eme nke nyocha mgbasa ozi na ọrịa ndị ọzọ. Maka ihe ka ukwuu n'akụkọ ihe mere eme nke mmadụ, ihe atụ bụ isi bụ na ọtụtụ ọrịa na-ebufe site n'ikuku, na-emekarị n'ebe dị anya na n'ụzọ dị egwu. A gbara aka n'ihe atụ a miasmatic n'etiti ngwụcha narị afọ nke 19 site na nbilite nke echiche germ, yana dịka ọrịa ndị dị ka ọgbụgbọ, ọzịza na ịba na-ebute n'ezie n'ụzọ ndị ọzọ. N'ịbụ onye echiche ya kpalitere mkpa ọ dị n'ịkpọtụrụ/ọrịa mbufụt, yana nguzogide ọ zutere site na mmetụta fọdụrụnụ nke echiche miasma, onye ọrụ ahụike ọha a ma ama bụ Charles Chapin na 1910 nyere aka ịmalite mgbanwe ngbanwe na-aga nke ọma, na-eche na nnyefe ikuku agaghị ekwe omume. Ihe atụ ọhụrụ a ghọrọ isi. Otú ọ dị, enweghi nghọta nke ikuku aerosols mere ka emehie usoro na nkọwa nke ihe akaebe nyocha na ụzọ nnyefe. N'ime iri afọ ise sochirinụ, a na-ewere nnyefe ikuku dị ka ihe na-adịghị mkpa ma ọ bụ obere mkpa maka ọrịa iku ume niile, ruo mgbe ngosipụta nke nnyefe ikuku nke ụkwara nta (nke e chere n'ụzọ na-ezighị ezi na ọ bụ ụmụ irighiri mmiri na-ebufe) na 1962. Ụdị kọntaktị / droplet ka dịgidere. na-achịkwa, na naanị ọrịa ole na ole ka a nabatara n'ọtụtụ ebe dị ka ikuku na-ebu tupu COVID-19: ndị a na-ebunye nke ọma na ndị mmadụ na-anọghị n'otu ọnụ ụlọ. Mmụba nke nyocha interdisciplinary sitere n'ike mmụọ nsọ nke ọrịa COVID-19 egosila na nnyefe ikuku bụ isi ụzọ mbufe maka ọrịa a, ma yikwara ka ọ dị mkpa maka ọtụtụ ọrịa na-efe efe nke iku ume.
Mmetụta bara uru
Kemgbe mmalite narị afọ nke 20, enweela nguzogide ịnakwere ọrịa na-ebufe site na ikuku, nke na-emebikarị n'oge ọrịa COVID-19. Isi ihe kpatara nguzogide a bụ akụkọ ihe mere eme nke nghọta sayensị banyere mgbasa ọrịa: A na-eche na nnyefe site na ikuku na-achị n'ọtụtụ oge akụkọ ihe mere eme nke mmadụ, mana pendulum gbadara tere aka na mmalite narị afọ nke 20. Ruo ọtụtụ iri afọ, ọ dịghị ọrịa dị mkpa e chere na ọ bụ ikuku. Site n'ịkọwa akụkọ ihe mere eme a na njehie ndị gbanyere mkpọrọgwụ na ya ka na-adịgide adịgide, anyị na-atụ anya ịkwado ọganihu na mpaghara a n'ọdịnihu.
Ọrịa COVID-19 kpalitere arụmụka kpụ ọkụ n'ọnụ maka ụdị mbufe nke nje SARS-CoV-2, gụnyere ụzọ atọ: Nke mbụ, mmetụta nke ụmụ irighiri mmiri “sprayborne” na anya, imi, ma ọ bụ ọnụ, nke na-ada n'ala ma ọ bụghị ya. nso onye bu oria. Nke abụọ, site na imetụ aka, ma ọ bụ site na ịkpọtụrụ onye bu ọrịa ahụ, ma ọ bụ na-apụtaghị ìhè site na kọntaktị na elu emetọru ("fomite") na-esote ya site n'itinye onwe ya site na imetụ ime anya, imi, ma ọ bụ ọnụ. Nke atọ, mgbe ikuru ikuku ikuku, ụfọdụ n'ime ha nwere ike ịnọrọ n'ikuku ruo ọtụtụ awa ("nfefe ikuku").1,2
Ndị otu ahụike ọha gụnyere World Health Organisation (WHO) buru ụzọ kwupụta na a ga-ebufe nje a na nnukwu ụmụ irighiri mmiri dara n'ala dị nso onye butere ya, yana imetụ ebe ndị butere ọrịa aka. Ndi WHO kwuputara nke ọma na Machị 28, 2020, na SARS-CoV-2 abụghị ikuku (belụsọ n'ihe gbasara “usoro ahụike na-emepụta ikuku”) yana na ọ bụ “ihe na-ezighi ezi” ikwu ma ọ bụghị.3Ndụmọdụ a megidere nke ọtụtụ ndị ọkà mmụta sayensị bụ́ ndị kwuru na nnyefe ikuku nwere ike ịbụ ihe na-enye aka dị ukwuu. eg Ref.4-9Ka oge na-aga, WHO ji nwayọọ nwayọọ mee ka ọnọdụ a dị nro: nke mbụ, na-ekwenye na nnyefe ikuku nwere ike ime ma ọ gaghị ekwe omume;10mgbe ahụ, na-enweghị nkọwa, na-akwalite ọrụ nke ikuku ikuku na Nọvemba 2020 iji chịkwaa mgbasa nke nje (nke bara uru naanị maka ịchịkwa nje na-efe efe);11na-ekwupụta na Eprel 30, 2021, na nnyefe nke SARS-CoV-2 site na ikuku ikuku dị mkpa (mgbe ọ naghị eji okwu ahụ bụ "ikuku ikuku").12Ọ bụ ezie na onye ọrụ WHO dị elu kwetara na N'ajụjụ ọnụ a gbara ndị nta akụkọ n'oge ahụ na "ihe mere anyị ji akwalite ikuku ikuku bụ na nje a nwere ike ibufe ikuku," ha kwukwara na ha zere iji okwu ahụ bụ "ikuku ikuku."13N'ikpeazụ na Disemba 2021, WHO welitere otu ibe na webụsaịtị ya iji kwupụta n'ụzọ doro anya na nnyefe ikuku dị mkpụmkpụ na ogologo dị mkpa, ebe ọ na-emekwa ka o doo anya na “mbufe ikuku” na “mfefe ikuku” bụ ihe atụ.14Agbanyeghị, na-abụghị ibe weebụ ahụ, nkọwa nke nje ahụ dị ka “ikuku ikuku” na-aga n'ihu na-anọghị kpamkpam na nkwukọrịta ọha WHO ka ọnwa Maachị 2022.
Ụlọ Ọrụ Maka Nchịkwa na Mgbochi Ọrịa (CDC) na United States gbasoro ụzọ yiri ya: nke mbụ, na-ekwupụta mkpa nke nnyefe droplet; mgbe ahụ, na Septemba 2020, biputere obere oge na webụsaịtị ya nnabata nke nnyefe ikuku nke ewedara ụbọchị atọ ka e mesịrị;15na n'ikpeazụ, na Mee 7, 2021, na-ekweta na ikuku ikuku dị mkpa maka nnyefe.16Agbanyeghị, CDC na-ejikarị okwu a bụ “mkpọtụ iku ume,” jikọtara ya na nnukwu ụmụ irighiri mmiri na-ada n'ala ngwa ngwa.17na-ezo aka na aerosols,18na-eke nnukwu mgbagwoju anya.19Ọ nweghị nzukọ ọ bụla gosipụtara mgbanwe na nnọkọ mgbasa ozi ma ọ bụ mkpọsa mgbasa ozi bụ isi.20Ka ọ na-erule oge ndị otu abụọ ahụ nabatara nnabata ndị a pere mpe, ihe akaebe maka mbufe ikuku achịkọbara, ọtụtụ ndị ọkà mmụta sayensị na ndị dọkịta na-ekwukwa na mbufe ikuku abụghị naanị ụzọ enwere ike ibufe ya, kama o yikarịrịnke kachaọnọdụ.21N'August 2021, CDC kwuru na nnyefe nke ụdị Delta SARS-CoV-2 dị nso na-abịaru nso nke chickenpox, nje na-efe efe nke ukwuu.22Ọdịiche omicron nke pụtara na ngwụcha 2021 pụtara ka ọ bụ nje na-agbasa ngwa ngwa nke ukwuu, na-egosipụta ọnụọgụ ọmụmụ dị elu yana obere oge.23
Nnabata ngwa ngwa na n'atụghị egwu nke ihe akaebe nke mbufe ikuku nke SARS-CoV-2 site n'aka ndị otu ahụike ọha nyere aka na njikwa dị mma nke ọrịa a, ebe uru nke usoro nchebe megide mgbasa ikuku aerosol na-etolite nke ọma.24-26Ịnabata ihe akaebe a ngwa ngwa ga-akwado ụkpụrụ nduzi dị iche iche maka ime ụlọ na n'èzí, ilekwasị anya n'ihe omume a na-eme n'èzí, nkwenye mbụ maka ihe mkpuchi, na-ekwusi ike na mbụ na nchacha nkpuchi ka mma na nzacha, yana iwu maka iyi mkpuchi n'ime ụlọ ọbụna mgbe. Enwere ike idokwa anya na ọha mmadụ, ikuku ikuku, na nzacha. Nnabata mbụ ga-ekwe ka a na-ekwusi ike na usoro ndị a, ma belata oge na ego a na-etinye na usoro dịka nkwụsị nke elu na ihe mgbochi plexiglass mpụta, bụ nke na-adịghị arụ ọrụ maka nnyefe ikuku na, n'ọnọdụ nke ikpeazụ, nwere ike ọ gaghị adị irè.29,30
Gịnị mere òtù ndị a ji nwayọọ nwayọọ, n’ihi gịnịkwa ka e ji eguzogide mgbanwe? Akwụkwọ akụkọ gara aga tụlere okwu gbasara isi ego sayensị (ihe ndị nwere mmasị) site na echiche mmekọrịta ọha na eze.31Izere ọnụ ahịa metụtara usoro achọrọ iji chịkwaa nnyefe ikuku, dị ka akụrụngwa nchekwa nkeonwe ka mma (PPE) maka ndị ọrụ ahụike.32na mma ventilashion33nwere ike na-ekere òkè. Ndị ọzọ akọwala igbu oge n'ihe gbasara ihe egwu metụtara N95 respirators32ndị ahụ, agbanyeghị, arụrịtara ụka34ma ọ bụ n'ihi njikwa adịghị mma nke nkwakọba ihe mberede na-eduga ụkọ n'isi mmalite ọrịa. eg Ref.35
Nkọwa ọzọ nke akwụkwọ ndị ahụ na-enyeghị, mana nke dabara kpam kpam na nchọpụta ha, bụ na ịla azụ iji tụlee ma ọ bụ nakwere echiche nke nnyefe ikuku nke nje nje bụ, n'otu akụkụ, n'ihi njehie echiche nke ewepụtara ihe karịrị otu narị afọ gara aga. wee banye n'ime ahụike ọha na eze na mgbochi ọrịa: ozizi na-ebute mgbasa nke ọrịa iku ume site na nnukwu ụmụ irighiri mmiri na-akpata, ya mere, mbọ mbelata mmiri mmiri ga-adị mma. Ụlọ ọrụ ndị a gosikwara enweghị mmasị ịgbanwe ọbụna n'ihu ihe àmà, n'ikwekọ na nkà mmụta mmekọrịta ọha na eze na nke epistemological nke otú ndị na-achịkwa ụlọ ọrụ nwere ike isi guzogide mgbanwe, karịsịa ma ọ bụrụ na ọ dị ka ọ na-eyi egwu n'ọnọdụ ha; otu echiche otu nwere ike isi rụọ ọrụ, ọkachasị mgbe ndị mmadụ na-agbachitere n'ihu ihe ịma aka ndị si mba ọzọ ihu; na ka evolushọn sayensị nwere ike isi mee site na mgbanwe mgbanwe, ọbụlagodi dịka ndị na-agbachitere ụkpụrụ ochie na-ajụ ịnakwere na echiche ọzọ nwere nkwado ka mma site na ihe akaebe dị.36-38Ya mere, iji ghọta nkwụsi ike nke njehie a, anyị chọrọ inyocha akụkọ ihe mere eme ya, na mgbasa ozi nke ọrịa ikuku n'ozuzu ya, wee pụta ìhè usoro ndị bụ isi nke butere ozizi droplet ghọrọ nke kachasị.
Si na https://www.safetyandquality.gov.au/sub-brand/covid-19-icon
Oge nzipu: Sep-27-2022